MARZEC 10 – 16 (T11) 2025

1. Szkolenia wojskowe mają być powszechne

W ubiegły piątek premier Donald Tusk ogłosił w Sejmie, że trwają prace nad systemem szkoleń wojskowych. W poniedziałek wiceszef MON na antenie Polsat News potwierdził te informacje i zapewnił, że program będzie dobrowolny, choć powszechny. Każdy będzie mógł podjąć decyzję, poza oczywiście kwestiami budowy rezerw czy powoływania do wojska – podkreślił Tomczyk. Dodał też, że rząd nie planuje przywrócenia obowiązkowej służby wojskowej.

2. Biontech z problemami

Niemiecka firma Biontech zasłynęła podczas pandemii, gdy opracowała wraz z Pfizerem pierwszą szczepionkę RNA. Teraz jednak spółka ma problemy – i musi zaciskać pasa. Obroty Biontech spadły w ubiegłym roku o prawie 30% do 2,75 mld euro. Niemieckie media podają, że w związku z tym firma planuje ściąć od 950 do nawet 1350 etatów w Europie i Ameryce Północnej.

3. Firmy muszą zwracać subwencje z tarcz

PFR przypomniał, że w latach 2020-2021 udzielił polskim przedsiębiorcom pomocy publicznej na łączną kwotę 74 mld zł. Ze wsparcia w ramach rządowego programu Tarcz Finansowych 1.0 i 2.0 skorzystało ponad 360 tys. firm. Około 2 tys. firm, które korzystały z rządowego wsparcia w trakcie pandemii, wezwano do zwrotu całości subwencji w związku z negatywną rekomendacją CBA, podaje Polski Fundusz Rozwoju. Dodał, że ostatnio PFR podjął działania zmierzające do weryfikacji tych negatywnych rekomendacji.

4. Szef Polskiej Agencji Kosmicznej odwołany

Informację o odwołaniu Grzegorza Wrochny z funkcji prezesa Polskiej Agencji Kosmicznej POLSA przekazał resort rozwoju i technologii. Grzegorz Wrochna kierował tą instytucją od 2021 roku. Wokół instytucji było ostatnio sporo kontrowersji, zwłaszcza po upadku rakiety Falcon 9 w Polsce. Polska Agencja Kosmiczna już dzień wcześniej miała ostrzegać rząd o zagrożeniu, ale jak przyznał MON kluczowe powiadomienia skierowano na przestarzały adres e-mail jednego z departamentów.

5. Były szef CBA dostał pracę w Ukrainie

Nowy wiceprezes przypomniał, że Kredobank to część grupy PKO BP. Firma obecnie obsługuje 618 tys. klientów detalicznych i 56 tys. firm oraz przedsiębiorstw. Paweł Wojtunik od kilku lat pracował jako doradca Unii Europejskiej ds. antykorupcyjnych przy rządzie Mołdawii. W wywiadach podkreślał, że musiał wyjechać z Polski, bo bardzo trudno było mu zdobyć zatrudnienie w kraju podczas rządów PiS. Prezesem Kredobanku jest obecnie również Polak – Jakub Karnowski. Funkcję tę sprawuję od początku marca 2025 roku.

6. Ucieczka Polaków w samozatrudnienie

W Polsce w ciągu roku przybyło ponad 99,5 tys. najmniejszych firm, co wskazuje na rosnącą popularność samozatrudnienia. Największy przyrost liczby mikrofirm zaobserwowano w branży budowlanej (+19,7 tys. rdr) i działalności profesjonalnej (+18,6 tys. rdr). W handlu detalicznym spadła liczba mikrofirm (-8,6 tys. rdr), ale wzrosła liczba pracowników, co sugeruje, że małe sklepy tracą rynek na rzecz sieci handlowych.

7. UE nakłada cła w odwecie na USA

Unia Europejska odpowiada na nowe amerykańskie taryfy na stal i aluminium. Jak poinformował Bloomberg, Bruksela planuje nałożenie ceł na amerykańskie towary o wartości 26 mld euro. Komisja Europejska, organ wykonawczy UE, stwierdziła w oświadczeniu, że podejmie „szybkie i proporcjonalne” działania. Oświadczenie UE pojawiło się kilka godzin po tym, jak administracja USA nałożyła 25% cła na import stali i aluminium w ramach ogromnej eskalacji wojny handlowej między dwoma długoletnimi sojusznikami.

8. Eksport do Ukrainy rośnie

Gazeta Wybrocza na podstawie danych z GUS poinformowała, że Polska gospodarka osiągnęła znaczne zyski dzięki eksportowi do Ukrainy, przekraczając wartość 56 miliardów złotych, powołując się na dane GUS. Eksport do Ukrainy był większy niż do takich krajów jak USA czy Hiszpania, co świadczy o rosnącej roli tego rynku. W porównaniu z rokiem poprzednim wartość eksportu wzrosła o 5 miliardów złotych.

9. RPP z decyzją o stopach procentowych

Rada Polityki Pieniężnej (RPP) zakończyła środowe posiedzenie i ogłosiła decyzję w sprawie stóp procentowych. Zgodnie z prognozami pozostaną na dotychczasowych poziomach. Główna stawka oprocentowania w banku centralnym przez kolejny miesiąc będzie wynosić 5,75%. Ponadto oprocentowanie środków lokowanych w NBP przez banki komercyjne pozostało na poziomie 5,25%., a stopa lombardowa (kredytowa) to dalej 6,25%.

10. Kanada nałoży cła odwetowe na USA

Kanada zamierza wprowadzić odwetowe cła w wysokości 29,8 miliarda dolarów kanadyjskich (nieco ponad 79 miliardów zł) na Stany Zjednoczone w odpowiedzi na taryfy na stal i aluminium nałożone przez prezydenta USA Donalda Trumpa, jak poinformował anonimowy przedstawiciel rządu Kanady agencję Reuters. Kanada jest największym zagranicznym dostawcą stali i aluminium do Stanów Zjednoczonych.

Źródła: reuters.com, benchmark.pl, bithub.pl, businessinsider.com, bloomberg.com.